TƯ VẤN GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP NHÀ ĐỒNG SỞ HỮU
- luatlongphan
- Aug 9
- 5 min read
Tranh chấp nhà đồng sở hữu phát sinh khi nhiều cá nhân cùng đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhưng không thể đạt được tiếng nói chung về việc quản lý, sử dụng, phân chia hay chuyển nhượng tài sản. Khi thương lượng không thành công, các bên thường phải tìm đến Tòa án để giải quyết. Bài viết này sẽ đi sâu vào các phương thức giải quyết, quy trình khởi kiện tại Tòa án và những căn cứ pháp lý quan trọng để giúp các đồng sở hữu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Các Phương Thức Giải Quyết Tranh Chấp
Khi phát sinh tranh chấp nhà đồng sở hữu, các bên có thể lựa chọn ba phương thức chính:
Thương lượng: Đây là giải pháp ban đầu được ưu tiên, giúp các đồng sở hữu tự đàm phán để tìm ra tiếng nói chung. Cách này giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và giữ gìn các mối quan hệ.
Hòa giải: Nếu thương lượng không thành, các bên có thể nhờ đến hòa giải tại UBND cấp xã hoặc các tổ chức độc lập. Mặc dù đây không phải là thủ tục bắt buộc trước khi khởi kiện, nhưng nó là một bước quan trọng để các bên có thể đạt được thỏa thuận với sự hỗ trợ của bên thứ ba.
Khởi kiện tại Tòa án: Đây là phương án cuối cùng khi mọi nỗ lực thương lượng và hòa giải đều thất bại. Tòa án sẽ đưa ra phán quyết dựa trên pháp luật và các bằng chứng, với tính chất cưỡng chế thi hành cao nhất.
Quy Trình Khởi Kiện Ra Tòa Án
Khi quyết định khởi kiện, các đồng sở hữu cần lưu ý các vấn đề sau:
Xác Định Thẩm Quyền của Tòa án
Theo điểm c khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án nơi có bất động sản sẽ có thẩm quyền giải quyết tranh chấp về quyền sở hữu nhà ở. Tuy nhiên, nếu tranh chấp liên quan đến việc chia tài sản chung thì thẩm quyền có thể được xác định theo nơi bị đơn cư trú, làm việc, hoặc theo sự lựa chọn của nguyên đơn (điểm a khoản 1 Điều 39 và Điều 40 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015).
Chuẩn Bị Hồ Sơ Khởi Kiện
Hồ sơ khởi kiện cần chuẩn bị đầy đủ và tuân thủ theo Mẫu số 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP. Hồ sơ bao gồm:
Đơn khởi kiện theo mẫu.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu: Sổ đỏ, sổ hồng và các giấy tờ pháp lý khác.
Biên bản hòa giải (nếu có).
Các tài liệu, chứng cứ liên quan: Hợp đồng, văn bản thỏa thuận, ảnh chụp, di chúc...
Giấy tờ tùy thân của người khởi kiện.
Văn bản ủy quyền (nếu có).
Thủ Tục Thụ Lý và Thời Hạn Giải Quyết
Sau khi nhận đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo, Thẩm phán sẽ thông báo cho người khởi kiện về việc nộp tiền tạm ứng án phí. Tòa án chỉ thụ lý vụ án khi người khởi kiện nộp biên lai tạm ứng án phí. Thời gian chuẩn bị xét xử sơ thẩm là 04 tháng (có thể gia hạn thêm 02 tháng), còn thời hạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm là 02 tháng (có thể gia hạn thêm 01 tháng). Trong giai đoạn này, Tòa án sẽ tổ chức phiên hòa giải để các bên có cơ hội giải quyết tranh chấp.

Căn Cứ Giải Quyết Của Tòa Án
Tòa án sẽ dựa vào nhiều yếu tố để đưa ra phán quyết công bằng, bao gồm:
Hình thức sở hữu chung: Tòa án sẽ xác định tài sản là sở hữu chung theo phần (khoản 1 Điều 209 Bộ luật Dân sự 2015) hay sở hữu chung hợp nhất (khoản 1 Điều 210 Bộ luật Dân sự 2015) để xác định quyền và nghĩa vụ của mỗi đồng sở hữu.
Nguồn gốc tài sản: Tòa án sẽ xem xét nguồn gốc tài sản có phải từ thừa kế, góp vốn, tặng cho hay là tài sản chung của vợ chồng để xác định tỷ lệ sở hữu.
Quá trình sử dụng và đóng góp: Tòa án sẽ đánh giá công sức đóng góp của từng bên vào việc sửa chữa, bảo trì, và các chi phí liên quan để đưa ra quyết định phù hợp.
Hiện trạng tài sản: Tòa án sẽ thẩm định tại chỗ, định giá tài sản và xem xét khả năng phân chia hiện vật hay phải bán tài sản để chia tiền.
Dịch Vụ Luật Sư Hướng Dẫn Giải Quyết Tranh Chấp
Tranh chấp nhà đồng sở hữu thường phức tạp và cần sự hỗ trợ chuyên nghiệp. Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ toàn diện:
Tư vấn về hình thức sở hữu, quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi bên.
Hỗ trợ thương lượng, hòa giải và soạn thảo các văn bản pháp lý.
Đại diện theo ủy quyền để nộp đơn và tham gia tố tụng tại Tòa án.
Hỗ trợ yêu cầu thi hành án sau khi có bản án.
Các Câu Hỏi Thường Gặp
Ngoài án phí, có phát sinh chi phí nào khác không?
Ngoài tạm ứng án phí, bạn có thể phải chi trả các chi phí khác như chi phí định giá tài sản (Điều 104 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015), chi phí cho người làm chứng hoặc chi phí luật sư.
Đồng sở hữu khác có quyền ưu tiên mua khi một người muốn bán không?
Có. Theo Điều 218 Bộ luật Dân sự 2015, các đồng sở hữu khác có quyền ưu tiên mua phần tài sản đó. Người bán phải thông báo bằng văn bản và chờ trong vòng 03 tháng trước khi bán cho người khác.
Có được tự ý sửa chữa lớn nhà đồng sở hữu không?
Không. Việc sửa chữa lớn làm thay đổi kết cấu hoặc giá trị căn nhà phải có sự đồng ý của tất cả các đồng sở hữu (Điều 216 Bộ luật Dân sự 2015).
Các bên có thể tự hòa giải sau khi đã khởi kiện không?
Có. Trong suốt quá trình tố tụng, các bên vẫn có thể tự hòa giải. Nếu hòa giải thành, Tòa án sẽ công nhận sự thỏa thuận đó bằng một quyết định có hiệu lực pháp luật (Điều 212 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015).
Một đồng sở hữu có thể tự ý cho thuê một phần nhà không?
Không. Việc cho thuê nhà đồng sở hữu phải được sự đồng ý của tất cả các đồng sở hữu khác (Điều 216 và Điều 217 Bộ luật Dân sự 2015), trừ khi có thỏa thuận riêng.

Việc giải quyết tranh chấp nhà đồng sở hữu cần phải tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật. Bài viết đã hệ thống hóa các phương thức giải quyết, quy trình khởi kiện và các căn cứ pháp lý quan trọng để giúp bạn bảo vệ quyền lợi của mình một cách hiệu quả. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.
>>> Xem thêm:
Comments