QUYỀN KHIẾU NẠI TRONG TRƯỜNG HỢP ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP XÃ KHÔNG THỰC HIỆN HÒA GIẢI TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI
- luatlongphan
- 1 day ago
- 7 min read
Trong các tranh chấp đất đai phát sinh tại địa phương, việc hòa giải tại Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã đóng vai trò vô cùng quan trọng nhằm giúp các bên có thể tự giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, tránh được sự căng thẳng, kéo dài và những thủ tục pháp lý phức tạp. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích chi tiết về quyền khiếu nại khi UBND xã không tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai, đồng thời hướng dẫn cụ thể về thủ tục, thời hạn, cách thức thực hiện khiếu nại, cũng như những lưu ý quan trọng nhằm giúp người dân hiểu rõ và thực hiện đúng theo quy định của pháp luật hiện hành.

Quyền khiếu nại khi UBND xã không tiến hành hòa giải tranh chấp đất đai
Theo pháp luật Việt Nam hiện hành, người dân có quyền khiếu nại trong trường hợp nhận thấy UBND cấp xã không thực hiện trách nhiệm hòa giải tranh chấp đất đai hoặc từ chối hòa giải không đúng quy định. Đây là quyền hợp pháp của công dân nhằm bảo vệ quyền lợi và tài sản của mình trước các hành vi hành chính sai phạm.
Cụ thể, khi UBND xã không tổ chức hòa giải hoặc cố tình kéo dài thời hạn hòa giải gây ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan, người dân có quyền làm đơn khiếu nại gửi đến cơ quan có thẩm quyền để yêu cầu xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật.
Thời hạn khiếu nại đối với việc UBND xã không thực hiện hòa giải tranh chấp đất đai
Theo Điều 9 Luật Khiếu nại năm 2011, thời hiệu để người dân thực hiện khiếu nại đối với hành vi hành chính, bao gồm cả việc không hòa giải tranh chấp đất đai của UBND xã, được quy định rõ như sau:
Thời hạn khiếu nại là 90 ngày, tính từ ngày người khiếu nại nhận được quyết định hành chính hoặc biết được hành vi hành chính không đúng quy định.
Trong trường hợp người khiếu nại không thể thực hiện quyền khiếu nại trong thời hạn này do các lý do khách quan như ốm đau, thiên tai, dịch bệnh, đi công tác hoặc học tập ở nơi xa, thì thời gian bị ảnh hưởng đó sẽ không được tính vào thời hạn khiếu nại.
Trong thực tế áp dụng, thời hiệu 90 ngày sẽ bắt đầu tính kể từ thời điểm người dân nhận thấy UBND xã không tiến hành hòa giải theo quy định, ví dụ như kể từ ngày hết hạn giải quyết hòa giải mà UBND xã không thực hiện, hoặc kể từ ngày UBND xã có văn bản từ chối hòa giải.
Căn cứ để xác định UBND xã không thực hiện hòa giải tranh chấp đất đai
Luật Đất đai năm 2024, cụ thể là khoản 1 Điều 237, quy định rõ người dân có quyền lựa chọn giữa việc khiếu nại hoặc khởi kiện đối với các quyết định hành chính, hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai.
Điều này đồng nghĩa với việc khi Chủ tịch UBND xã không tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai theo yêu cầu hợp pháp của người dân, người dân có quyền thực hiện khiếu nại hành vi hành chính đó nhằm đòi hỏi sự tuân thủ pháp luật.
Một số căn cứ cụ thể để làm cơ sở khiếu nại bao gồm:
UBND xã đã nhận đơn yêu cầu hòa giải nhưng quá thời hạn quy định mà không tổ chức hòa giải.
UBND xã từ chối hòa giải tranh chấp đất đai mà không có lý do chính đáng, làm ảnh hưởng đến quyền khởi kiện hoặc yêu cầu giải quyết tranh chấp sau này.
Việc kéo dài thời hạn hòa giải một cách cố ý mà không có lý do hợp pháp.
Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và giải quyết khiếu nại
Theo khoản 1 Điều 7 Luật Khiếu nại năm 2011, khi người dân phát hiện hành vi hành chính hoặc quyết định hành chính trái pháp luật, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình, họ có quyền khiếu nại trực tiếp đến người hoặc cơ quan đã ban hành quyết định đó.
Đặc biệt, Điều 17 Luật Khiếu nại quy định Chủ tịch UBND cấp xã là cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu đối với các quyết định hoặc hành vi hành chính của cấp xã.
Điều 235 Luật Đất đai 2024 cũng quy định rõ ràng rằng, Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm thành lập Hội đồng hòa giải và tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai sau khi nhận đơn yêu cầu.
Như vậy, thẩm quyền tiếp nhận và xử lý khiếu nại trong trường hợp UBND xã không hòa giải tranh chấp đất đai thuộc về Chủ tịch UBND cấp xã nơi xảy ra tranh chấp đất.
Quy trình, trình tự giải quyết khiếu nại khi UBND cấp xã không hòa giải tranh chấp đất đai
Khi UBND xã từ chối hoặc không trả lời yêu cầu hòa giải, người dân có thể tiến hành khiếu nại theo trình tự sau:
Lập hồ sơ khiếu nại: Người khiếu nại cần chuẩn bị đơn khiếu nại theo mẫu quy định (Mẫu số 01 ban hành kèm Nghị định 124/2020/NĐ-CP), trong đó trình bày rõ nội dung, lý do khiếu nại, thông tin cá nhân, các chứng cứ liên quan như giấy tờ pháp lý, biên nhận đơn yêu cầu hòa giải, biên bản làm việc, ghi âm, ghi hình hoặc các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất.
Nộp đơn khiếu nại: Đơn khiếu nại được gửi trực tiếp hoặc qua bưu điện đến UBND cấp xã nơi có đất để được tiếp nhận và xử lý.
Thụ lý và thông báo: Trong vòng 10 ngày làm việc kể từ khi nhận đơn khiếu nại, UBND cấp xã có trách nhiệm thụ lý và thông báo cho người khiếu nại về việc có thụ lý hay không.
Xác minh nội dung khiếu nại: Chủ tịch UBND xã hoặc người được giao nhiệm vụ tiến hành kiểm tra, xác minh các tình tiết, tài liệu, chứng cứ liên quan đến nội dung khiếu nại.
Đối thoại: Tổ chức cuộc họp đối thoại giữa các bên liên quan nhằm làm rõ sự việc, tìm hướng giải quyết hòa giải; biên bản đối thoại phải được lập rõ ràng, có chữ ký hoặc điểm chỉ của các bên.
Ra quyết định giải quyết khiếu nại: Dựa trên kết quả xác minh, đối thoại và các quy định pháp luật, Chủ tịch UBND xã sẽ ra quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu và gửi cho các bên liên quan.

Thời hạn giải quyết khiếu nại và quyền khiếu nại tiếp theo nếu không đồng ý
Luật Khiếu nại năm 2011 quy định thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu không quá 30 ngày, trường hợp phức tạp có thể gia hạn thêm nhưng không vượt quá 45 ngày. Với các vùng sâu vùng xa, thời gian có thể kéo dài tối đa 60 ngày.
Nếu người khiếu nại không đồng ý với kết quả giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch UBND cấp xã hoặc không nhận được quyết định trong thời hạn quy định, họ có quyền khiếu nại lần hai lên Chủ tịch UBND cấp huyện trong vòng 30 ngày (có thể kéo dài tối đa 45 ngày với vùng khó khăn).
Trường hợp khiếu nại lần hai vẫn không được giải quyết thỏa đáng, người dân có thể lựa chọn khởi kiện hành chính tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của Luật Tố tụng hành chính.
Các câu hỏi thường gặp liên quan đến khiếu nại UBND cấp xã không hòa giải tranh chấp đất đai
UBND cấp xã phải hòa giải trong bao lâu kể từ khi nhận đơn?
UBND cấp xã có trách nhiệm tổ chức hòa giải trong thời hạn không quá 30 ngày kể từ ngày nhận đơn yêu cầu.
Nếu UBND xã từ chối hòa giải bằng lời nói mà không có văn bản thì có thể khiếu nại không?
Có thể khiếu nại nếu có bằng chứng hợp pháp như ghi âm, người làm chứng hoặc căn cứ vào việc quá thời hạn hòa giải mà không có hành động.
Có thể ủy quyền cho luật sư hoặc người khác nộp đơn khiếu nại không?
Hoàn toàn có thể, việc ủy quyền phải được lập thành văn bản theo quy định.
Nộp đơn khiếu nại có tốn phí không?
Việc khiếu nại hành chính, bao gồm khiếu nại hành vi không hòa giải của UBND xã, không phải nộp lệ phí.
Nếu không đồng ý với kết quả hòa giải tại UBND xã thì phải làm sao?
Người dân có quyền gửi đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại cấp huyện hoặc cấp tỉnh hoặc khởi kiện vụ án dân sự tại Tòa án nhân dân theo quy định.
Luật sư hỗ trợ tư vấn và giải quyết tranh chấp khi UBND xã không hòa giải
Khi gặp khó khăn trong việc UBND xã không thực hiện hòa giải tranh chấp đất đai, sự trợ giúp từ luật sư chuyên môn là vô cùng quan trọng. Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp bao gồm:
Tư vấn pháp lý toàn diện về các phương án giải quyết khi UBND xã không hòa giải.
Thu thập và đánh giá chứng cứ liên quan.
Soạn thảo, nộp đơn khiếu nại và theo dõi quá trình giải quyết.
Tham gia đối thoại và phân tích quyết định giải quyết khiếu nại.
Hỗ trợ khiếu nại lần hai hoặc khởi kiện hành chính tại Tòa án.
Đại diện theo ủy quyền trong các thủ tục tố tụng hành chính.

Quyền khiếu nại khi UBND xã không tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai là quyền hợp pháp và quan trọng để người dân bảo vệ quyền lợi của mình. Việc thực hiện khiếu nại cần tuân thủ đúng trình tự, thời hạn và thẩm quyền quy định trong pháp luật nhằm đảm bảo quyền lợi được bảo vệ hiệu quả. Long Phan PMT cam kết đồng hành cùng Quý khách hàng với dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan đến tranh chấp đất đai một cách thuận lợi, đúng quy định. Quý khách hàng vui lòng liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ kịp thời.
>>> Xem thêm:
Comments