KHÔNG ĐỒNG Ý VỚI KẾT LUẬN ĐIỀU TRA CỦA CÔNG AN THÌ PHẢI LÀM SAO?

luatlongphan
Oct 28
7 min read

Khi một cá nhân hoặc tổ chức không thống nhất với kết luận điều tra của cơ quan tiến hành tố tụng, pháp luật cho phép thực hiện quyền khiếu nại nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Việc khiếu nại phải được tiến hành đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Bài viết dưới đây cung cấp thông tin về thời hạn và thủ tục khiếu nại và cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong tố tụng hình sự.

Khi không chấp nhận kết luận điều tra – quyền của công dân theo quy định pháp luật

Trong quá trình tố tụng hình sự, việc cá nhân hoặc tổ chức không đồng tình với kết luận điều tra của cơ quan công an là điều có thể xảy ra. Khi cho rằng bản kết luận có sai sót, vi phạm pháp luật hoặc ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp, người dân hoàn toàn có thể thực hiện quyền khiếu nại – đây là quyền được Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 bảo đảm.

Theo Điều 32 của Bộ luật này, mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân đều có quyền khiếu nại quyết định tố tụng. Đồng thời, Khoản 1 Điều 469 cũng khẳng định quyền khiếu nại đối với các quyết định, hành vi trong hoạt động tố tụng hình sự.

Đặc biệt, kết luận điều tra được xem là quyết định tố tụng của Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra hoặc Điều tra viên (theo Khoản 1 Điều 470). Vì vậy, khi có căn cứ cho rằng kết luận điều tra trái luật hoặc xâm phạm lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức, người dân có thể khiếu nại.

Bên cạnh đó, Điều 478 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 còn cho phép người dân tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của người có thẩm quyền nếu hành vi đó gây thiệt hại hoặc đe dọa quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân khác.

Tóm lại, pháp luật đã thiết lập cơ chế rõ ràng giúp người dân có thể bảo vệ quyền lợi của mình thông qua việc khiếu nại hoặc tố cáo khi phát hiện dấu hiệu sai phạm trong kết luận điều tra.

Thời hiệu thực hiện quyền khiếu nại kết luận điều tra

Thời hạn khiếu nại được Điều 471 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định cụ thể là 15 ngày, tính từ thời điểm người khiếu nại nhận được hoặc biết được quyết định, hành vi tố tụng vi phạm.

Trong trường hợp có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan (như thiên tai, bệnh nặng, tai nạn…) khiến người khiếu nại không thể nộp đơn đúng thời hạn, thời gian đó không tính vào thời hiệu khiếu nại. Quy định này đảm bảo tính nhân văn và công bằng, giúp người dân không bị mất quyền khiếu nại vì lý do khách quan.

Do đó, để tránh việc đơn khiếu nại không được xem xét, người khiếu nại cần xác định chính xác thời điểm nhận biết kết luận điều tra và thực hiện khiếu nại trong thời hạn hợp pháp.

Cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại kết luận điều tra

Theo Khoản 1 Điều 475 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, thẩm quyền giải quyết khiếu nại được phân định rõ ràng như sau:

Lần đầu: Thủ trưởng Cơ quan điều tra có trách nhiệm xem xét và ra quyết định giải quyết khiếu nại đối với bản kết luận điều tra của chính cơ quan mình.
Lần hai: Nếu người khiếu nại không đồng ý với kết quả lần đầu, Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp sẽ là người có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Quyết định này có hiệu lực pháp luật cuối cùng.

Việc phân cấp thẩm quyền này bảo đảm tính khách quan, minh bạch và đúng trình tự pháp luật trong hoạt động tố tụng.

Trình tự, thủ tục khiếu nại kết luận điều tra

Khi có căn cứ cho rằng kết luận điều tra có sai phạm, cá nhân hoặc tổ chức có thể nộp đơn khiếu nại theo quy định. Quá trình này bao gồm các bước: soạn đơn, nộp đơn, thụ lý, xác minh, ra quyết định giải quyết và khiếu nại lần hai (nếu cần).

Soạn đơn khiếu nại

Đơn khiếu nại phải được lập theo Mẫu số 01 tại Phụ lục Nghị định 124/2020/NĐ-CP và cần có đầy đủ thông tin:

Kính gửi: Ghi đúng tên cơ quan hoặc người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại.
Thông tin người khiếu nại: Họ tên, địa chỉ (với cá nhân) hoặc tên, địa chỉ trụ sở (với tổ chức).
Nội dung khiếu nại: Trình bày rõ lý do không đồng ý, những vi phạm pháp luật hoặc thiệt hại quyền lợi hợp pháp.
Đối tượng bị khiếu nại: Ghi rõ tên cơ quan ban hành kết luận, số hiệu, ngày tháng và người ký.
Cam kết và tài liệu kèm theo: Người khiếu nại cam kết trung thực, đồng thời liệt kê các tài liệu chứng minh kèm theo.

Việc chuẩn bị đúng quy định giúp đơn khiếu nại được thụ lý nhanh chóng và hợp lệ.

>>> CLICK TẢI NGAY: MẪU ĐƠN KHIẾU NẠI KẾT LUẬN ĐIỀU TRA

Thụ lý khiếu nại

Theo Điều 7 Thông tư liên tịch 02/2018/TTLT-VKSTC-TATC-BCA-BQP-BNN&PTNT, sau khi nhận được đơn hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền sẽ:

Ra thông báo thụ lý trong thời hạn luật định;
Yêu cầu cung cấp thêm chứng cứ, tài liệu (nếu cần);
Xem xét tính hợp pháp, hợp lý của kết luận điều tra bị khiếu nại.

Đây là giai đoạn quan trọng để xác định tính chính đáng của nội dung khiếu nại trước khi tiến hành xác minh.

Xác minh nội dung khiếu nại

Cơ quan giải quyết khiếu nại sẽ thu thập, kiểm tra chứng cứ trong hồ sơ vụ án và các tài liệu bổ sung do người khiếu nại cung cấp.

Họ có quyền yêu cầu cơ quan điều tra giải trình các vấn đề liên quan.
Người khiếu nại có thể cung cấp thêm bằng chứng để bảo vệ quan điểm của mình.
Toàn bộ quá trình này được lập biên bản đầy đủ để đảm bảo tính minh bạch và khách quan.

Kết quả xác minh là căn cứ quan trọng để ban hành quyết định giải quyết khiếu nại.

Ra quyết định giải quyết khiếu nại

Căn cứ kết quả xác minh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra sẽ ban hành quyết định giải quyết lần đầu. Quyết định phải nêu rõ:

Nội dung khiếu nại được chấp nhận hoặc bác bỏ;
Lý do cụ thể;
Quyền tiếp tục khiếu nại của người khiếu nại.

Theo quy định, quyết định phải gửi cho người khiếu nại trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày ban hành. Nếu người khiếu nại không tiếp tục khiếu nại trong thời hạn, quyết định này sẽ có hiệu lực pháp luật.

Khiếu nại lần hai đến Viện kiểm sát cùng cấp

Nếu vẫn không đồng ý với kết quả giải quyết lần đầu, người khiếu nại có thể gửi đơn lần hai đến Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp theo Điều 474 và 476 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015.

Thời hạn gửi: Trong vòng 03 ngày kể từ khi nhận được quyết định giải quyết lần đầu.
Thời hạn giải quyết: 15 ngày, có thể kéo dài tối đa 30 ngày trong trường hợp phức tạp.
Giá trị pháp lý: Quyết định của Viện trưởng Viện kiểm sát là cuối cùng và có hiệu lực pháp luật.

Một số câu hỏi thường gặp về khiếu nại kết luận điều tra

Ngoài bị can, ai có quyền khiếu nại kết luận điều tra?

Theo Điều 469 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, không chỉ bị can mà còn bao gồm bị hại, người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, cũng như bất kỳ tổ chức hoặc cá nhân nào có quyền, lợi ích bị ảnh hưởng.

Khiếu nại và tố cáo khác nhau thế nào?

Khiếu nại là việc yêu cầu xem xét lại quyết định tố tụng ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của mình, còn tố cáo là phản ánh hành vi vi phạm pháp luật của người có thẩm quyền gây thiệt hại cho người khác (theo Điều 478 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015).

Thời hạn giải quyết khiếu nại là bao lâu?

Theo Điều 474, thời hạn giải quyết lần đầu là 07 ngày, lần hai là 15 ngày, và có thể kéo dài nhưng không quá 30 ngày trong trường hợp đặc biệt.

Có thể rút đơn khiếu nại không?

Hoàn toàn có thể. Điều 472 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 cho phép người khiếu nại rút đơn bằng văn bản. Khi đó, cơ quan có thẩm quyền sẽ ra quyết định đình chỉ giải quyết.

Việc khiếu nại có làm dừng tiến trình vụ án không?

Thông thường, việc khiếu nại không làm tạm dừng vụ án. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người giải quyết khiếu nại có thể đề nghị tạm hoãn nếu thấy cần thiết để đảm bảo quyền lợi của người bị ảnh hưởng.

Dịch vụ luật sư hỗ trợ khiếu nại kết luận điều tra

Dịch vụ tư vấn khiếu nại kết luận điều tra của Long Phan PMT được xây dựng nhằm giúp khách hàng bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Chúng tôi cung cấp:

Tư vấn toàn diện về thời hiệu, thủ tục và hồ sơ khiếu nại;
Soạn đơn khiếu nại, văn bản giải trình, và hỗ trợ cung cấp tài liệu cần thiết;
Đại diện khách hàng làm việc với cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, đảm bảo quyền lợi được bảo vệ tối đa.

Việc không đồng ý với kết luận điều tra của cơ quan công an là điều có thể xảy ra trong thực tế. Khi có căn cứ cho rằng bản kết luận vi phạm pháp luật hoặc xâm phạm quyền lợi hợp pháp, cá nhân có thể khiếu nại đến Thủ trưởng Cơ quan điều tra hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp để được xem xét lại. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết mọi vấn đề pháp lý một cách đúng quy định và thuận lợi nhất. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ chi tiết.

Nguồn: Không đồng ý với kết luận điều tra của công an phải làm sao?

>>> Xem thêm: