QUY TRÌNH ĐỊNH GIÁ TÀI SẢN TRONG TỐ TỤNG HÌNH SỰ – CẬP NHẬT 2025
- luatlongphan
- Oct 7
- 7 min read
Định giá tài sản trong tố tụng hình sự là một thủ tục pháp lý quan trọng, góp phần xác định mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội, làm căn cứ để định khung hình phạt và xử lý bồi thường thiệt hại liên quan. Toàn bộ quy trình này được điều chỉnh chặt chẽ theo Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 và hướng dẫn cụ thể tại Nghị định 30/2018/NĐ-CP. Bài viết này sẽ làm rõ các quy định về quyền đề nghị định giá, cách thức thành lập Hội đồng định giá, quy trình thực hiện cũng như giá trị pháp lý của kết luận định giá.
Quyền Đề Nghị Định Giá Tài Sản Trong Tố Tụng Hình Sự
Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định rõ các đối tượng có quyền yêu cầu định giá tài sản liên quan đến vụ án. Cụ thể, theo khoản 1 Điều 215, khi cần xác định giá trị tài sản để phục vụ giải quyết vụ án, cơ quan tiến hành tố tụng như cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Tòa án có thẩm quyền sẽ ban hành văn bản yêu cầu định giá. Hội đồng định giá tài sản sẽ được thành lập để thực hiện nhiệm vụ này.
Trường hợp có nghi ngờ về kết luận định giá ban đầu, khoản 1 Điều 218 BLTTHS 2015 cho phép cơ quan tố tụng hoặc người bị buộc tội, người tham gia tố tụng khác đề nghị định giá lại tài sản. Việc định giá lại do Hội đồng định giá cấp trên trực tiếp tiến hành.
Hồ Sơ và Đơn Yêu Cầu Định Giá Tài Sản
Theo Điều 215 Bộ luật Tố tụng Hình sự, đơn yêu cầu định giá tài sản phải ghi rõ: tên cơ quan và người có thẩm quyền yêu cầu, tên Hội đồng định giá, thông tin chi tiết về tài sản, tài liệu liên quan (nếu có), nội dung yêu cầu, thời gian thực hiện và trả kết luận định giá.
Hồ sơ yêu cầu định giá gồm có các tài liệu bắt buộc như đơn yêu cầu, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, mô tả tài sản, cùng với tài liệu bổ sung nếu cần. Mẫu đơn phải đầy đủ, chính xác và không để trống phần quan trọng.
Trong vòng 24 giờ kể từ khi ra văn bản yêu cầu, cơ quan liên quan phải chuyển đầy đủ hồ sơ và văn bản cho Hội đồng định giá, đồng thời gửi bản sao cho Viện kiểm sát có thẩm quyền.
Quy Trình Định Giá Tài Sản Trong Tố Tụng Hình Sự Mới Nhất
Nghị định 30/2018/NĐ-CP quy định chi tiết việc thành lập và hoạt động của Hội đồng định giá, cũng như các bước thực hiện định giá tài sản theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
Các bước gồm: tiếp nhận yêu cầu, thành lập Hội đồng định giá, khảo sát tài sản, thu thập thông tin, tổ chức phiên họp định giá, lập biên bản và ra kết luận định giá tài sản.
Thành Lập Hội Đồng Định Giá
Thủ trưởng cơ quan có thẩm quyền sẽ thành lập Hội đồng định giá, gồm các chuyên gia có kiến thức chuyên môn về loại tài sản cần định giá. Số lượng thành viên phải là số lẻ, tối thiểu 3 người đối với cấp huyện và 5 người đối với các cấp khác theo quy định.
Hội đồng định giá phải được thành lập đúng hạn, đảm bảo không làm chậm tiến độ công việc. Các thành viên phải độc lập, không có quyền lợi liên quan đến tài sản và thực hiện định giá dựa trên cơ sở pháp lý cùng phương pháp định giá phù hợp.
Phiên Họp Định Giá Tài Sản
Phiên họp định giá được tổ chức nghiêm túc nhằm bảo đảm tính khách quan, có thể diễn ra tại nơi có tài sản hoặc địa điểm khác theo quyết định của Hội đồng.
Phiên họp chỉ được tiến hành khi có mặt ít nhất 2/3 số thành viên (hoặc đủ 3 thành viên nếu Hội đồng có 3 người). Những thành viên vắng mặt phải gửi văn bản nêu lý do và ý kiến riêng cho Chủ tịch Hội đồng.
Quyết định giá trị tài sản dựa trên đa số ý kiến thành viên tham dự. Các ý kiến bảo lưu được ghi rõ trong biên bản phiên họp. Điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán có thể tham gia phiên họp nhưng không có quyền biểu quyết.
Kết Luận Định Giá Tài Sản và Giá Trị Pháp Lý
Hội đồng định giá phải lập biên bản phiên họp ghi đầy đủ nội dung và kết luận giá trị tài sản theo yêu cầu.
Kết luận định giá phải được gửi đến cơ quan yêu cầu và các bên liên quan trong vòng 24 giờ. Sau đó, cơ quan này có trách nhiệm chuyển tiếp cho Viện kiểm sát trong 24 giờ tiếp theo.
Nếu cần, cơ quan yêu cầu có thể đề nghị Hội đồng giải thích hoặc cung cấp thêm thông tin liên quan đến kết luận định giá.
Trường Hợp Định Giá Lại Tài Sản
Theo Điều 218 BLTTHS 2015, khi có nghi vấn về kết luận định giá ban đầu, cơ quan tố tụng hoặc người tham gia tố tụng có thể yêu cầu định giá lại. Việc định giá lại do Hội đồng cấp trên trực tiếp thực hiện.
Tuy nhiên, các trường hợp Hội đồng chưa làm đúng quy trình, tài sản thay đổi đặc điểm hoặc yêu cầu định giá sửa đổi sẽ được xử lý như định giá lần đầu theo khoản 5 Điều 21 Nghị định 30/2018/NĐ-CP.
Căn Cứ và Phương Pháp Định Giá Tài Sản
Việc xác định giá trị tài sản được quy định rõ tại Điều 15 Nghị định 30/2018/NĐ-CP. Tùy theo tính chất tài sản (hàng cấm hay không) mà căn cứ và phương pháp định giá sẽ khác nhau.
Mức giá được xác định tại thời điểm và địa điểm tài sản cần định giá. Nếu sử dụng thông tin giá ở thời điểm hoặc địa phương khác, mức giá phải được điều chỉnh phù hợp.
Hội đồng định giá dựa trên loại tài sản, thông tin thu thập được, cùng các tiêu chuẩn và phương pháp định giá quy định tại pháp luật chuyên ngành.
Những Câu Hỏi Thường Gặp Về Định Giá Tài Sản Trong Tố Tụng Hình Sự
Ai chi trả chi phí định giá?
Chi phí này thuộc chi phí tố tụng, do cơ quan, cá nhân trưng cầu hoặc yêu cầu chi trả. Nếu Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước cử người bào chữa, trung tâm sẽ chịu chi phí.
Thời điểm xác định giá trị tài sản để truy cứu trách nhiệm hình sự là khi nào?
Giá trị tài sản được xác định tại thời điểm và nơi hành vi phạm tội diễn ra, đảm bảo áp dụng pháp luật chính xác.
Kết luận định giá có giá trị pháp lý ra sao?
Là một nguồn chứng cứ quan trọng nhưng không bắt buộc tuyệt đối; Tòa án xem xét cùng các chứng cứ khác trước khi quyết định.
Xử lý khi kết luận định giá lần đầu và định giá lại mâu thuẫn?
Cơ quan tố tụng sẽ xem xét kỹ quy trình và căn cứ để quyết định kết quả áp dụng hoặc yêu cầu định giá lại lần cuối.
Người bị buộc tội có được tham gia phiên họp định giá?
Không được trực tiếp tham dự, nhưng có quyền được biết kết luận và phản ánh ý kiến thông qua cơ quan yêu cầu định giá.
Sự khác biệt giữa định giá xác định trách nhiệm hình sự và bồi thường thiệt hại?
Trách nhiệm hình sự căn cứ vào giá trị tại thời điểm phạm tội; bồi thường dựa trên giá trị tài sản tại thời điểm xét xử sơ thẩm để đảm bảo quyền lợi.
Thời hạn để Hội đồng định giá ra kết luận là bao lâu?
Tối đa 20 ngày kể từ khi nhận đủ hồ sơ, có thể gia hạn tối đa hai lần, mỗi lần không quá 20 ngày.
Nếu Hội đồng vi phạm thủ tục thì sao?
Kết luận định giá sẽ không có hiệu lực pháp lý, cơ quan tố tụng sẽ yêu cầu định giá lại.
Có dùng kết quả thẩm định của công ty tư nhân trong vụ án hình sự không?
Chỉ kết luận của Hội đồng định giá do cơ quan có thẩm quyền lập mới có giá trị pháp lý; chứng thư của công ty tư nhân chỉ là tài liệu tham khảo.
Dịch Vụ Tư Vấn Thủ Tục Định Giá Tài Sản Hình Sự Tại Long Phan PMT
Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn toàn diện về thủ tục định giá tài sản và định giá lại trong tố tụng hình sự, bao gồm:
Hướng dẫn quyền yêu cầu và thời điểm thích hợp để định giá hoặc định giá lại tài sản.
Soạn thảo đơn đề nghị định giá và định giá lại.
Tư vấn quy trình thủ tục định giá.
Tham gia bảo vệ quyền lợi khách hàng trong vụ án hình sự.
Tóm lại, thủ tục định giá tài sản trong tố tụng hình sự là một quy trình pháp lý phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết và tuân thủ nghiêm ngặt quy định pháp luật. Mỗi giai đoạn từ xác định thẩm quyền, thành lập Hội đồng, đến xử lý kết luận định giá lại đều ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả vụ án. Việc hiểu đúng vai trò của kết luận định giá như một nguồn chứng cứ quan trọng sẽ giúp các bên bảo vệ quyền lợi hiệu quả hơn. Long Phan PMT cam kết mang đến dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, hỗ trợ Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý một cách thuận lợi, đúng quy định. Quý khách vui lòng liên hệ hotline 1900636387 để nhận tư vấn miễn phí và hỗ trợ kịp thời.
>>> Xem thêm:
Comments