HƯỚNG DẪN THAY ĐỔI MỨC CẤP DƯỠNG CHO CON SAU LY HÔN NĂM 2025
- luatlongphan
- Oct 22
- 7 min read
Việc điều chỉnh mức cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn là quyền lợi hợp pháp và cần thiết khi hoàn cảnh của các bên thay đổi đáng kể. Cho dù nguyên nhân xuất phát từ nhu cầu của con tăng lên hay sự thay đổi về khả năng tài chính của cha mẹ, pháp luật luôn tạo điều kiện để cân nhắc và điều chỉnh mức cấp dưỡng phù hợp. Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 đã quy định rõ các điều kiện, căn cứ và thủ tục thực hiện nghĩa vụ này. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về cơ sở pháp lý, các trường hợp Tòa án có thể chấp thuận, đồng thời hướng dẫn chi tiết quy trình thay đổi mức cấp dưỡng, nhằm bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho con.
Cơ Sở Pháp Lý và Điều Kiện Để Yêu Cầu Thay Đổi Cấp Dưỡng
Theo Khoản 2, Điều 116 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, mức cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn có thể được điều chỉnh nếu có lý do chính đáng phù hợp với thực tế. Việc điều chỉnh có thể thực hiện thông qua thỏa thuận giữa hai bên; trong trường hợp không đạt được sự đồng thuận, một trong hai bên có quyền yêu cầu Tòa án can thiệp. Quyết định của Tòa án được dựa trên thu nhập, khả năng tài chính thực tế của người cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của con.
Tòa án sẽ xem xét toàn diện các yếu tố chính để đưa ra quyết định công bằng, bao gồm: sự thay đổi nhu cầu thiết yếu của con, sự biến động về kinh tế của người cấp dưỡng, và khả năng tài chính của người trực tiếp nuôi con.
Nhu Cầu Thiết Yếu Của Con
Yếu tố quan trọng nhất để xem xét điều chỉnh cấp dưỡng là nhu cầu thực tế của trẻ. Trong quá trình phát triển, chi phí sinh hoạt, học tập và chăm sóc sức khỏe không ngừng tăng. Pháp luật công nhận việc điều chỉnh mức cấp dưỡng khi chi phí thực tế của con thay đổi.
Nhu cầu thiết yếu bao gồm: ăn uống, quần áo, chỗ ở, y tế và giáo dục. Khi trẻ lớn, chi phí học tập nâng cao, tham gia hoạt động ngoại khóa hay chăm sóc sức khỏe chuyên sâu cũng phát sinh. Tòa án sẽ dựa trên chứng cứ cụ thể để xác định tính hợp lý của yêu cầu điều chỉnh.
Đặc biệt, chi phí sinh hoạt tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM thường cao hơn các địa phương khác, do đó mức cấp dưỡng cần phù hợp với điều kiện sống nơi trẻ cư trú. Các chi phí đột xuất và cần thiết như điều trị bệnh tật, học phí trường tư cũng được Tòa án chấp nhận làm căn cứ tăng mức cấp dưỡng.
Thay Đổi Khả Năng Tài Chính Của Người Có Nghĩa Vụ Cấp Dưỡng
Thu nhập của người có nghĩa vụ cấp dưỡng là yếu tố quan trọng để xác định mức chu cấp hợp lý. Bất kỳ thay đổi nào về thu nhập – tăng hay giảm – đều có thể là lý do để điều chỉnh mức cấp dưỡng. Người cấp dưỡng phải cung cấp thông tin tài chính minh bạch cho Tòa án, vừa là nghĩa vụ pháp lý vừa là trách nhiệm đối với con.
Thu nhập có thể thay đổi do thăng tiến, thay đổi công việc, hoặc kinh doanh phát đạt. Tòa án sẽ đánh giá tổng thu nhập từ mọi nguồn như lương, thưởng, lợi nhuận kinh doanh. Nếu thu nhập tăng, bên trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu nâng mức cấp dưỡng. Ngược lại, nếu người cấp dưỡng gặp khó khăn tài chính do mất việc, bệnh tật hoặc thua lỗ, họ có thể đề nghị giảm mức cấp dưỡng.
Để chứng minh thu nhập, cần cung cấp các giấy tờ như hợp đồng lao động, bảng lương, sao kê ngân hàng. Nếu có dấu hiệu che giấu thu nhập, Tòa án có thể yêu cầu cơ quan thuế, ngân hàng cung cấp thông tin để xác định khả năng tài chính thực tế.
Khả Năng Kinh Tế Của Người Trực Tiếp Nuôi Con
Theo Điều 110 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, nghĩa vụ nuôi dưỡng con là trách nhiệm chung của cả cha lẫn mẹ. Khả năng tài chính của người trực tiếp nuôi con cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến mức cấp dưỡng.
Nếu người trực tiếp nuôi con gặp khó khăn như mất việc, bệnh tật hoặc hoàn cảnh bất khả kháng, khả năng chăm sóc con sẽ bị hạn chế. Trong trường hợp này, họ có thể yêu cầu Tòa án tăng mức cấp dưỡng từ phía còn lại để đảm bảo con được chăm sóc đầy đủ.
Tòa án sẽ đánh giá tổng thể tài chính của cả hai bên, bao gồm tài sản riêng, nợ nần và các cam kết khác, nhằm đưa ra mức cấp dưỡng công bằng và hợp lý, ưu tiên quyền lợi và sự phát triển của trẻ.
Thủ Tục Thay Đổi Cấp Dưỡng Nuôi Con
Thỏa Thuận Giữa Hai Bên
Phương án ưu tiên là thương lượng trực tiếp. Việc đạt được thỏa thuận giúp tiết kiệm chi phí, thời gian và duy trì mối quan hệ tốt giữa cha mẹ. Quá trình thương lượng cần minh bạch, có đầy đủ chứng cứ về thay đổi tài chính của cha mẹ và nhu cầu của con. Văn bản thỏa thuận nên ghi rõ mức cấp dưỡng mới, thời điểm áp dụng, phương thức thanh toán và có công chứng hoặc chứng thực.
Khởi Kiện Tại Tòa Án
Khi thương lượng thất bại, khởi kiện là giải pháp bảo vệ quyền lợi con. Theo Khoản 5 Điều 28 và Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án nơi bị đơn cư trú hoặc làm việc có thẩm quyền giải quyết. Hồ sơ khởi kiện gồm:
Đơn khởi kiện (mẫu số 23-DS, Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP)
Bản sao công chứng Căn cước công dân/Hộ chiếu
Quyết định hoặc bản án ly hôn
Giấy khai sinh của con
Chứng cứ thay đổi nhu cầu hoặc khả năng kinh tế: hợp đồng lao động, bảng lương, học phí, hồ sơ bệnh án, sao kê tài khoản…
Các giấy tờ liên quan khác
Quy trình nộp và xử lý đơn:
Nộp đơn: Trực tiếp tại Tòa án hoặc gửi qua bưu điện.
Tiếp nhận và xử lý: Trong 03 ngày, Chánh án phân công Thẩm phán; trong 05 ngày tiếp theo, Thẩm phán có thể yêu cầu sửa đổi, thụ lý, chuyển đơn hoặc trả lại đơn.
Thụ lý vụ án: Sau khi nộp tạm ứng án phí.
Chuẩn bị xét xử: Thời hạn chuẩn bị là 04 tháng, có thể gia hạn tối đa 02 tháng.
Xét xử sơ thẩm: Trong vòng 01 tháng từ quyết định đưa vụ án ra xét xử, có thể kéo dài tối đa 02 tháng.
Kháng cáo/kháng nghị: Các bên có quyền kháng cáo nếu không đồng ý phán quyết.
Giải Đáp Một Số Thắc Mắc Thường Gặp
Khi nào nghĩa vụ cấp dưỡng chấm dứt?
Khi con đủ 18 tuổi và có khả năng tự nuôi sống, được nhận làm con nuôi, người cấp dưỡng trực tiếp nuôi con, hoặc khi một bên chết, con kết hôn, hoặc trường hợp khác theo luật.
Con trên 18 tuổi có tiếp tục được cấp dưỡng không?
Có, nếu con không thể lao động hoặc không có tài sản tự nuôi sống, ví dụ bị khuyết tật.
Mức cấp dưỡng tối thiểu là bao nhiêu?
Không có con số cố định; mức cấp dưỡng phụ thuộc vào nhu cầu thiết yếu của con và khả năng tài chính của người cấp dưỡng.
Có thể yêu cầu tăng cấp dưỡng do lạm phát không?
Có. Lạm phát làm tăng chi phí sinh hoạt thực tế, được coi là lý do chính đáng để Tòa án điều chỉnh mức cấp dưỡng.
Người cấp dưỡng che giấu thu nhập thì phải làm sao?
Bên yêu cầu có thể nhờ Tòa án thu thập chứng cứ từ ngân hàng, cơ quan thuế, bảo hiểm xã hội hoặc triệu tập người làm chứng.
Có thể thỏa thuận cấp dưỡng một lần không?
Có, theo Điều 117 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, các bên có thể thỏa thuận chu cấp một lần bằng tiền hoặc tài sản, nên lập văn bản có công chứng để tránh tranh chấp.
Người nuôi con ngăn cản thăm nom thì có quyền ngưng cấp dưỡng không?
Không. Việc cấp dưỡng và quyền thăm nom là độc lập. Người cấp dưỡng cần khởi kiện để bảo vệ quyền thăm nom nếu bị cản trở.
Dịch Vụ Tư Vấn Thay Đổi Mức Cấp Dưỡng
Luật sư Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp:
Giải thích quy định pháp luật về thay đổi mức cấp dưỡng.
Hướng dẫn thủ tục và chuẩn bị hồ sơ khởi kiện.
Soạn thảo đơn và các giấy tờ liên quan.
Hỗ trợ thương lượng, hòa giải giữa các bên.
Tham gia phiên họp, xét xử sơ thẩm và phúc thẩm.
Tư vấn thủ tục thi hành án sau phán quyết.
Bài viết đã trình bày chi tiết các căn cứ pháp lý và quy trình thay đổi mức cấp dưỡng sau ly hôn, từ việc chứng minh nhu cầu của con, khả năng tài chính của cha mẹ, đến các phương thức thực hiện thông qua thỏa thuận dân sự hoặc khởi kiện Tòa án. Mục tiêu cuối cùng là đảm bảo điều kiện phát triển ổn định và toàn diện cho trẻ. Quá trình này cần nhiều chứng cứ pháp lý và sự phối hợp chặt chẽ của các bên. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.
>>> Xem thêm:
Comments