HƯỚNG DẪN CHI TIẾT VỀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG MUA BÁN NHÀ Ở TỪ A ĐẾN Z
- luatlongphan
- May 17
- 8 min read
Trong bối cảnh hiện nay, tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở là một trong những vấn đề pháp lý phát sinh khá phổ biến, với nhiều tình huống mà các bên tham gia giao dịch có thể gặp phải. Các tranh chấp này có thể liên quan đến việc vi phạm nghĩa vụ hợp đồng, tranh chấp về giá trị hợp đồng, không thực hiện đúng quy định thủ tục pháp lý, hay vấn đề liên quan đến các điều khoản không rõ ràng trong hợp đồng mua bán. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan và chi tiết về các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở, giúp người đọc nắm bắt quy trình và quy định pháp lý liên quan.
Các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở
Khi tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở phát sinh, các bên có thể lựa chọn một trong nhiều phương thức giải quyết tranh chấp, tùy thuộc vào tính chất của vấn đề, mức độ hợp tác của các bên và các yếu tố liên quan khác. Mỗi phương thức có những ưu điểm và nhược điểm riêng về thời gian, chi phí, mức độ bảo mật và hiệu lực pháp lý. Cụ thể, các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở thường gặp bao gồm:
Thương lượng trực tiếp giữa các bên
Hòa giải
Giải quyết tranh chấp thông qua trọng tài thương mại
Khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền
Điều quan trọng cần lưu ý là, theo quy định tại Điều 194, Luật Nhà ở 2023, Nhà nước khuyến khích các bên giải quyết tranh chấp thông qua hòa giải, đồng thời tranh chấp liên quan đến quyền sở hữu, quyền sử dụng nhà ở cũng như các vấn đề liên quan đến giao dịch nhà ở hoặc quản lý vận hành chung cư sẽ được giải quyết tại Tòa án hoặc thông qua trọng tài thương mại.
Hướng dẫn chi tiết về các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở
Thương lượng trực tiếp giữa các bên
Thương lượng trực tiếp là một trong những phương thức phổ biến và ít tốn kém nhất để giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở. Phương thức này không yêu cầu các bên phải tuân thủ quy trình pháp lý chặt chẽ và có thể được thực hiện bằng hình thức gặp mặt trực tiếp hoặc thông qua các phương tiện liên lạc điện tử như email, tin nhắn. Thương lượng trực tiếp giúp tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời giữ được mối quan hệ giữa các bên.
Quy trình thực hiện:
Các bên có thể chủ động đề xuất phương án giải quyết tranh chấp.
Nếu cần, một trong các bên có thể nhờ sự hỗ trợ của luật sư để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình trong quá trình đàm phán.
Sau khi đạt được thỏa thuận, các bên nên lập một biên bản hoặc phụ lục hợp đồng để ghi nhận các nội dung đã thống nhất, từ đó làm cơ sở để thực hiện.
Sử dụng bên trung gian hòa giải
Khi việc thương lượng trực tiếp không thành công, hoặc một bên không hợp tác, các bên có thể nhờ sự can thiệp của bên trung gian để tổ chức hòa giải. Bên trung gian có thể là các cơ quan chức năng hoặc các trung tâm hòa giải thương mại, giúp các bên tìm ra giải pháp thỏa đáng mà không cần phải tiến hành các thủ tục pháp lý phức tạp.
Cách thức thực hiện:
Nhờ cơ quan chức năng: Các cơ quan như Sở Xây dựng, Phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản, hoặc Ủy ban nhân dân các cấp có thể tổ chức hòa giải nếu có yêu cầu. Quy trình hòa giải tại cơ quan chức năng bao gồm việc soạn đơn phản ánh sai phạm, cung cấp tài liệu liên quan và tham gia buổi làm việc khi có yêu cầu.
Trung tâm hòa giải thương mại: Nếu các bên đã thỏa thuận hòa giải thương mại trong hợp đồng, việc giải quyết tranh chấp có thể được thực hiện tại một trung tâm hòa giải thương mại. Đây là phương thức nhanh chóng và bảo mật, giúp các bên tìm ra giải pháp mà không cần tới sự can thiệp của Tòa án. Các bên cần phải đáp ứng các yêu cầu cụ thể theo quy định của Nghị định 22/2017/NĐ-CP để có thể thực hiện hòa giải tại trung tâm thương mại.
Giải quyết tranh chấp thông qua trọng tài thương mại
Trong trường hợp các bên có thỏa thuận trọng tài trong hợp đồng mua bán nhà ở, tranh chấp có thể được giải quyết thông qua trọng tài thương mại. Phương thức này có ưu điểm là nhanh chóng, bảo mật và không cần phải trải qua quá trình xét xử công khai tại Tòa án. Tuy nhiên, không phải tất cả các tranh chấp đều có thể giải quyết bằng trọng tài, và phải đảm bảo các điều kiện theo quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010.
Quy trình trọng tài:
Các bên sẽ nộp đơn khởi kiện và chứng cứ liên quan đến tranh chấp tại Trung tâm trọng tài.
Trọng tài viên sẽ xem xét vụ việc và tiến hành phiên hòa giải.
Nếu không thể hòa giải thành công, Hội đồng trọng tài sẽ đưa ra phán quyết cuối cùng.
Theo khoản 1 Điều 30 Luật Trọng tài thương mại 2010 trường hợp giải quyết tranh chấp tại Trung tâm trọng tài, nguyên đơn phải nộp hồ sơ khởi kiện gửi đến Trung tâm trọng tài. Đối vụ tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài vụ việc, ngoài nộp hồ sơ khởi kiện cho Trọng tài, nguyên đơn còn phải gửi hồ sơ này cho bị đơn.
Đơn khởi kiện gồm có các nội dung sau đây:
Ngày, tháng, năm làm đơn khởi kiện;
Tên, địa chỉ của các bên; tên, địa chỉ của người làm chứng, nếu có;
Tóm tắt nội dung vụ tranh chấp;
Cơ sở và chứng cứ khởi kiện, nếu có;
Các yêu cầu cụ thể của nguyên đơn và giá trị vụ tranh chấp;
Tên, địa chỉ người được nguyên đơn chọn làm Trọng tài viên hoặc đề nghị chỉ định Trọng tài viên.
Kèm theo đơn khởi kiện, phải có thỏa thuận trọng tài, bản chính hoặc bản sao các tài liệu có liên quan như:
Hợp đồng mua bán nhà
Biên bản làm việc, thư từ giao dịch…
CCCD sao y/Hộ chiếu sao y/ giấy đăng ký hoạt động kinh doanh bản sao y…
Căn cứ pháp lý: Theo Điều 32, 35, 54, 55, 56 và Điều 60 Luật Trọng tài thương mại 2010.

Khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền
Khi các phương thức hòa giải và trọng tài không thành công, các bên có thể khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền. Đây là biện pháp cuối cùng để giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở. Phán quyết của Tòa án sẽ có giá trị pháp lý bắt buộc đối với các bên.
Hồ sơ khởi kiện bao gồm:
Đơn khởi kiện phải tuân thủ theo mẫu số 23 – DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP. Đồng thời phải đáp ứng các nội dung chính theo khoản 4, Điều 189, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015
Các tài liệu khác đính kèm theo đơn khởi kiện như: Giấy tờ chứng minh tư cách pháp lý cá nhân (CCCD/Hộ chiếu); Hợp đồng mua bán nhà; Biên bản làm việc, thư từ giao dịch…
Theo khoản 5, Điều 189, Bộ luật Tố tụng Dân sự thì kèm theo đơn khởi kiện phải có tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Trường hợp vì lý do khách quan mà người khởi kiện không thể nộp đầy đủ tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện thì họ phải nộp tài liệu, chứng cứ hiện có để chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Người khởi kiện bổ sung hoặc giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ khác theo yêu cầu của Tòa án trong quá trình giải quyết vụ án. Chứng cứ phải được sắp xếp theo trình tự thời gian và phân loại theo nội dung. Mỗi chứng cứ cần có bản gốc hoặc bản sao công chứng. Tùy theo vụ việc, yêu cầu khởi kiện khác nhau sẽ tương ứng với các tài liệu, chứng cứ chứng minh khác nhau được liệu kê trong danh sách đính kèm Đơn khởi kiện.
Cơ sở pháp lý:
Cơ quan có thẩm quyền: Tòa án nhân dân cấp huyện hoặc cấp tỉnh sẽ giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở, tùy thuộc vào tính chất và quy mô của vụ việc.
Quy trình khởi kiện: Các bên cần nộp đơn khởi kiện và các tài liệu chứng cứ liên quan để Tòa án xem xét và xử lý vụ việc theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
Các lưu ý khi giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở
Thời hiệu khởi kiện: Thời gian yêu cầu giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở tại Tòa án là 03 năm kể từ khi quyền lợi hợp pháp của một bên bị xâm phạm. Đối với trọng tài, thời hiệu là 02 năm.
Chi phí giải quyết tranh chấp: Chi phí giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở tại Tòa án thường thấp hơn phí trọng tài, nhưng quá trình xét xử tại Tòa án có thể kéo dài hơn. Phí trọng tài thường cao hơn, nhưng quy trình nhanh chóng và bảo mật hơn.
Thi hành phán quyết: Nếu một bên không tự nguyện thực hiện phán quyết của Tòa án hoặc trọng tài, bên thắng kiện có quyền yêu cầu cơ quan Thi hành án dân sự tổ chức cưỡng chế thi hành theo quy định của pháp luật.
Dịch vụ Tư vấn và Giải quyết Tranh chấp Hợp đồng Mua bán Nhà ở
Công ty Luật Long Phan PMT cung cấp các dịch vụ hỗ trợ khách hàng trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở, bao gồm:
Tư vấn phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở sao cho tối ưu, bảo vệ quyền lợi của khách hàng.
Cung cấp thông tin chi tiết về các quy định pháp luật và quyền lợi hợp pháp mà khách hàng có thể yêu cầu trong quá trình tranh chấp hợp đồng.
Tham gia vào quá trình thương lượng, giải quyết tranh chấp một cách hòa bình và hiệu quả.
Đại diện khách hàng tham gia hòa giải tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở.
Hỗ trợ thực hiện các thủ tục khởi kiện tại Tòa án hoặc Trọng tài thương mại.
Soạn thảo các tài liệu pháp lý cần thiết cho quá trình giải quyết tranh chấp.
Tư vấn và hỗ trợ thu thập chứng cứ trong suốt quá trình tranh chấp.
Cung cấp các dịch vụ khác theo yêu cầu và quy định của pháp luật.

Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà ở là một quá trình pháp lý phức tạp đòi hỏi các bên tham gia phải hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình cũng như các phương thức giải quyết tranh chấp hợp lý. Việc lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp phù hợp sẽ giúp các bên tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Trong trường hợp cần thiết, việc tham khảo ý kiến của các luật sư chuyên nghiệp sẽ giúp các bên có thêm cơ sở pháp lý vững chắc trong quá trình giải quyết tranh chấp. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.
>>> Xem thêm:
Comments